top of page

ZONGULDAK LAVUAR ALANI KENTSEL TASARIM PROJESİ 

Kentsel | Peyzaj | Yeniden Kullanım | Rekreasyon

2019, Zonguldak  TR

toplam tasarım alanı : 24.700 m²

Lavuar alanı, kentin en önemli iki aksı olan Milli Egemenlik ve Bülent Ecevit Caddeleri kesişiminde bulunan kent belleğindeki yeri oldukça önemli olan bir endüstriyel alandır. Konumunun yanı sıra, alanı değerli kılan en önemli karakteristik özellik ise Zonguldak’a ait endüstriyel mirasın parçalarını bünyesinde barındırmasıdır. ‘Karaelmas diyarı’ olarak anılan Zonguldak, kömür üretimi ile endüstrileşme sürecine giren ilk kentlerden biri olmuş ve böylece hem ekonomisinin temelini oluşturmuş hem de kentsel belleğini bu endüstri etrafında şekillendirmiştir. Çalışma alanı, 3 adet kömür silosu kulesi ve yeraltı siloları gibi kömür yıkama tesisleri ile bu önemli kentsel belleğin odak noktasını oluşturmaktadır.

Kentin oldukça merkezinde ve canlı bir noktasında bulunan bu tarihi değerlere sahip lavuar alanın kamusal kullanımlara hizmet edecek bir kent parçası olarak kullanılabilmesi Zonguldak için önemli bir potansiyel olarak görülmüş ve bu bakış açısı ile koruma- kullanma dengesi bağlamında bütüncül olarak ele alınmıştır. Bu potansiyel, kent merkezindeki ulaşım sorunlarına cevap olabilecek ve kentlinin günlük yaşamına katkıda bulunabilecek yaşamsal mekanları barındıran kültürel ve sosyal değerlere bir katkı niteliğinde görülmüştür. Kolektif belleği canlı tutmak, korumak ve yaşatarak kent yaşamına dahil ederek yeni bir kentsel odak noktası yaratmak proje tasarımının ana kararı olmuştur. Endüstri yapılarının vurgulanması ve yaya sürekliliğinin devamının sağlanması açısından, mevcut yapıların yönelimleri parkın ana akslarını şekillendirmiştir. Alana araç ile giriş Milli Egemenlik Caddesi üzerinde kurgulanan yeraltı otopark girişi ile sağlanmıştır. Yeraltı otopark çıkışı ise Mimar Kemal Sokak cephesine verilmiştir. 3 silo kulesinden gridal yeraltı silolarına doğru uzanan ana aks etrafında, kent parkının şehrin ihtiyaçlarına cevap olacak kullanımlar konumlandırılmıştır. Kuleler, manzara potansiyelleri sebebiyle seyir terası olarak değerlendirilmiş, çevrelerinde ise geniş etkinlik çayırları oluşturulmuş, böylece gece-gündüz kullanılabilecek bir etkinlik döngüsü sağlanmıştır. Genç nüfusa hitap edecek bir gençlik merkezi, açık etkinlik alanı ile birlikte çalıştırılmıştır. Kulelerden yeraltı silolarına uzanan aks üzerinde, kent belleğinin ziyaretçiler tarafından izlenebilir ve tanıtılabilir kılınması açısından açık bir sergi alanı düşünülmüştür. ‘Anı duvarı’ olarak adlandırılan bi sergi alanında, kömür üretim sürecine dair fotoğraflar sergilenmektedir. Kent meydanı, kent merkezinde eksik olduğu gözlemlenen bir fonksiyon olarak parkın içinde yeşil amfi, kuru havuz ve etkinlik aksı olarak adlandırılan çocuk oyun alanları, dinlenme alanları, cep spor alanları ile beslenen bir odak noktası olarak düşünülmüştür. Meydandan ikincil yaya girişine giden aks üzerinde bulunan gridal yeraltı siloları korunarak yaya sürekliliğine cevap vermesi açısından çelik strüktürlerle geçiş imkanı veren bir botanik bahçe olarak değerlendirilmiştir. Kent merkezine ve duraklara yakın noktada bulunan ikincil yaya girişi tarafında ise yaşlı nüfusun vakit geçirebileceği bir yaşlı merkezi konumlandırılmıştır.

Gerek endüstriyel mirasa sahip tarihsel dokusu gerek merkezi konumu sebebi ile birçok potansiyel barındıran lavuar alanının, kentsel yaşama dair yeni bir kültürel ve sosyal odak noktası haline gelmesi amaçlanmaktadır.

bottom of page